Stres jest elementem życia. Jest to stan mobilizacji organizmu, który pojawia się w sytuacji dla nas trudnej, nowej i ważnej. A taką przecież jest matura. Przewlekły stres może być bardzo dużym obciążeniem i nawet powodować choroby, dlatego warto uczyć się radzenia sobie z nim. Jeśli skutecznie potrafimy radzić sobie ze -stresem – wzmacnia nas i uodparnia, dodaje pewności siebie.
W szkole podejmuje się wiele działań obniżających stres maturalny uczniów, np. przez :
- systematyczną naukę prowadzoną przez cały rok szkolny i zajęcia dodatkowe – powtórkowe,
- organizowanie próbnych egzaminów maturalnych,
- zapoznawanie maturzystów z procedurami ich przeprowadzania ,
- możliwość poprawienia wyników matury,
- możliwość podejścia do matury przez kilka lat po ukończeniu szkoły,
Wiele zależy od Was samych, jak przygotujecie się do tego wydarzenia. Jeśli czujecie, że stres działa na Was mobilizująco, wykorzystajcie tę dobrą energię do nauki, przygotowując się do egzaminów. Nie starajcie się obniżać tej motywacji, stres może być Waszym sojusznikiem – kiedy jego poziom jest optymalny.
Jeśli czujecie, że Was paraliżuje i nasila lęk, jest niszczący, odbiera wiarę w Wasze możliwości – to znak, że trzeba go obniżyć.
Psychologowie określili trzy typowe strategie radzenia sobie ze stresem. Są to :
- skoncentrowanie naszego działania na problemie – kiedy podejmujemy próby zrozumienia sytuacji trudnej, szukamy dobrych rozwiązań lub pomocy w sytuacji trudnej. W przypadku matury, to po prostu przygotowanie się do egzaminów – nauka w szkole i własna – w domu, nabywanie wiedzy i jej powtarzanie, korzystanie z podręczników, opracowań i innych źródeł wiadomości. Niektórzy lubią się uczyć sami, inni korzystają z korepetycji, zajęć dodatkowych dla uczniów, pomocy rówieśniczej Dzięki wiedzy obniżamy swój stres i lęk przed egzaminem, mamy poczucie kompetencji, wierzymy w powodzenie, jesteśmy spokojniejsi,
- skoncentrowanie na emocjach – kiedy zależy nam na tym, aby skutecznie zapanować nad napięciem towarzyszącym stresowi. Wtedy próbujemy poradzić sobie z jego nadmiarem przez płacz, krzyk, izolowanie się, nietypowe i gwałtowne reakcje, np. trzaskanie drzwiami, walenie pięścią w stół. Same w sobie nie rozwiązują sytuacji trudnej, ale pomagają na chwilę poradzić sobie z napięciem i stresem,
- skoncentrowanie na unikaniu – kiedy zajmujemy się czymś innym , co pozwala zapomnieć o sytuacji trudnej, stresowej, np. wyjście do kina, na koncert, porządki, wyjście na imprezę, itp. Mogą być bardzo przydatne, jeśli korzystamy z nich chcąc odpocząć i nie myśleć o maturze cały czas, spokojnie przygotowując do egzaminów.
Kilka rad na pokonanie stresu :
- dbaj o siebie – staraj się przygotować do egzaminów, jednocześnie nie zaniedbując snu, prawidłowego odżywiania się i odpoczynku, swój wolny czas wykorzystaj na relaks, zrób coś co lubisz, co daje Ci radość, w przeddzień egzaminu zadbaj o odpowiednią ilość snu, nie ucz się zarywając noc,
- przed egzaminem koniecznie zjedz pożywne śniadanie,
- pamiętaj o swoich mocnych i dobrych stronach, talentach i możliwościach,
- dostrzegaj dobre strony sytuacji egzaminacyjnej– np. pomyśl jakie korzyści będziesz miał ze zdanej matury,
- staraj się zapanować nad sytuacją, bądź gotowy na różne sytuacje – zadbaj o zabranie niezbędnych dokumentów ze zdjęciem, np./ dowodu osobistego lub prawa jazdy/, kilku długopisów z czarnym wkładem i innych przyborów / np. linijki, czy kalkulatora – na matematykę/ – Wykaz przyborów, które możesz mieć ze sobą znajdziesz tutaj,
- nie bądź sam, otaczaj się życzliwymi Ci ludźmi, pomagajcie sobie nawzajem, wspierajcie się ,
- nie bój się objawów stresu – naucz się radzić sobie z nimi i im przeciwdziałać, np. gdy czujesz, że ze zdenerwowania nie możesz zebrać myśli i masz pustkę w głowie, posiedź spokojnie przez chwilę skupiając się na swoim oddechu i zacznij pisać, gdy emocje nieco opadną, korzystaj z innych technik relaksacji,
- korzystaj z takich sposobów radzenia sobie ze stresem, które są zdrowe i konstruktywne, wspomaganie się używkami, czy lekami jest ryzykowne i może prowadzić do komplikacji zdrowotnych,
- nie spiesz się, – czas egzaminu jest wyznaczony z pewnym zapasem, na pewno zdążysz napisać wszystko co trzeba, opuść salę, gdy masz pewność, że skończyłeś egzamin i sprawdziłeś odpowiedzi w swoim arkuszu,
- czytaj uważnie polecenia, zdarza się, że błędy wynikają nie z braku wiedzy, tylko z pośpiechu i braku uwagi,
- przed egzaminami znajdź swój sposób na wyhamowanie emocji : np. spacer, czas spędzony w dobrym towarzystwie, relaksującą kąpiel, szczere pogaduchy z przyjacielem,
- nie zaniedbuj tego co Cię cieszy, bawi, relaksuje – wówczas z nową energią przystąpisz do działania,
- wierz w siebie i własną skuteczność, przecież przygotowałeś się do tego momentu!
Informacje na dot. Egzaminu maturalnego znajdziesz w zakładce Egzaminy na naszej stronie internetowej
Z życzeniami powodzenia dla wszystkich maturzystów!
– psycholog Małgorzata Trzop 🙂
/ opracowanie na podstawie programu edukacyjnego dla maturzystów „ Stres pod kontrolą”/.
