Gazetki i wystawy

Rok 2021 Rokiem Stanisława Lema

W tym roku przypada 100. rocznica urodzin Stanisława Lema. Pisarz uznany za najwybitniejszego przedstawiciela polskiej fantastyki i jednego z najpoczytniejszych pisarzy science-fiction na świecie „w swoich rozważaniach nad kondycją współczesnego człowieka, skutkami postępu technicznego i cywilizacyjnego dostrzegał wiele zagadnień fundamentalnych dla kultury i myśli współczesnej. Przestrzegał przed negatywnymi skutkami technicznego rozwoju cywilizacji, a jego prace teoretyczne i prognozy futurologiczne mają znaczący wpływ na definiowanie miejsca ludzkości we wszechświecie i prognozowanie jej losu” – głosi tekst uchwały.

Stanisław Lem urodził się 12 września 1921 roku we Lwowie. Jest czołowym przedstawicielem polskiej fantastyki naukowej, a także filozofem, futurologiem, eseistą. W jego dorobku nie brakuje tekstów satyrycznych. Książkowo debiutował w 1951 roku powieścią „Astronauci”, choć wcześniej w odcinkach na łamach czasopisma „Nowy Świat Przygód” ukazywał się „Człowiek z Marsa”. Do jego najważniejszych i najpopularniejszych dzieł należą „Dziennik gwiazdowe” (1957), „Solaris” (1961), „Bajki robotów” (1964), „Summa technologiae” (1964), „Głos Pana” (1968) czy „Fantastyka i futurologia” (1970). Jest znany również jako autor recenzji czy wstępów do książek nieistniejących. Zawarł je w „Doskonałej próżni” (1971) i „Wielkości urojonej” (1973).

Wywarł ogromny wpływ zarówno na czytelników, jak i twórców literatury spod znaku fantastyki naukowej. Jego książki zostały przetłumaczone na ponad 40 języków i sprzedały się łącznie w nakładzie ponad 30 milionów egzemplarzy. Często wskazuje się na to, że Lem w swoich tekstach opisywał późniejsze wynalazki współczesności, takie jak internet, elektroniczne książki, sztuczna inteligencja. W 1980 był rozważany jako jeden z polskich kandydatów do literackiej Nagrody Nobla.

Pisarz zmarł 27 marca 2006 roku. W 2005 otrzymał Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Ma na swoim koncie kilka doktoratów honoris causa (m.in. Politechniki Wrocławskiej, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Lwowskiego i Uniwersytetu w Bielefeld). Jego nazwiskiem nazwano planetoidę 3836 Lem, a w grudniu 2019 roku jedna z gwiazd w gwiazdozbiorze Pegaza otrzymała nazwę Solaris, z kolei krążącą wokół niej planetę nazwano Pirxem. Uchwałą Sejmu RP IX kadencji z 27 listopada 2020 zdecydowano o ustanowieniu roku 2021 Rokiem Stanisława Lema. Obchodom towarzyszy hasło „Widziałem przyszłość”.

Więcej na temat Roku Stanisława Lema oraz przygotowywanych w Polsce wydarzeń upamiętniających można przeczytać na stronie Instytutu Polska Przyszłości im. Stanisława Lema oraz w specjalnie przygotowanym serwisie roklema.pl, przygotowanym we współpracy ze wspomnianym instytutem oraz Wydawnictwem Literackim, Instytutem Adama Mickiewicza i Krakowskim Biurem Festiwalowym.

Ciekawostki 

MURAL LEM

 

 

W Krakowie przy u. Józefińskiej „Dialogi” autor muralu,Filip Kuźniar

 

 

 

 

 

 

Kraków, Galeria Krakowska

Autorem zwycięskiego projektu jest Marcin Czaja, absolwent Wydziału Malarstwa na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, zajmujący się także rysunkiem i grafiką projektową. – Chociaż mural wydaje się skomplikowany ze względu na liczbę szczegółów, które można w nim dostrzec, to jestem przekonany, że widać w nim czytelne odniesienia do twórczości Stanisława Lema, znane choćby z „Cyberiady” czy „Bajek robotów” – tłumaczy laureat konkursu. – W projekcie chciałem odwołać się także dorobku do Daniela Mroza, który ilustrował pierwsze wydania powieści krakowskiego futurologa. Myślę, że temu rysownikowi, jako jednemu z nielicznych artystów, udało się wniknąć w styl pisarski Stanisława Lema i bardzo dobrze oddać klimat jego prozy w ilustracji – dodaje Marcin Czaja.

przygotowała Ewa Hatłas

 

Ciekawostki o choince

           

                

 

 22 ciekawostki na temat choinki

Jest najbardziej charakterystycznym symbolem świąt Bożego Narodzenia i ich nieodzownym elementem, bez którego trudno sobie wyobrazić te święta. Zielona, pachnąca, przystrojona kolorowymi ozdobami, pod którą umieszczane są prezenty gwiazdkowe. Zwyczaj ubierania choinki wywodzi się z ludowej tradycji i wiary w wyjątkowe właściwości zielonych drzew, symbolizujących życie, odradzanie się i nadzieję.

1.Świąteczna choinka to przystrojone drzewko świerku lub jodły, rzadziej sosny.

Najczęściej są to drzewka naturalne, ale bywają również sztuczne.

2.W wielu kulturach żywe, zielone drzewo, zwłaszcza iglaste, uważane jest za symbol życia i odradzania się, a także symbol trwania i płodności.

Istnieją przypuszczenia, że historia zielonych, dekorowanych drzewek sięga czasów antycznych. W starożytnym Rzymie przystrajano drzewa liściaste bluszczem i laurem, aby podczas obrzędów przebłagać boga urodzaju.

 Egipcjanie świętując przesilenie zimowe, znosili zielone liście palm daktylowych do swoich domów jako symbol zwycięstwa życia nad śmiercią. U Celtów rolę taką pełniła jemioła. Żywe gałązki ostrokrzewu były dla druidów (starożytni kapłani celtyccy) symbolem wiecznego życia, a w mitologii nordyckiej oznaczały odrodzenie Baldera – boga światła i piękna.

3.Od czasów św. Franciszka z Asyżu głównym symbolem świąt Bożego Narodzenia była szopka z małym Jezusem w żłóbku, z Maryją i Józefem, a z czasem dodawano więcej ozdób i postaci.

Szopki przyjęły się w świątyniach i domach zamożnych ludzi.

4.Biedoty nie stać było na ozdobne szopki, dlatego sami wykonywali różne ozdoby, które stawały się symbolem Bożego Narodzenia.

W dawnej Polsce w Wigilię, każde mieszkanie przyozdabiano podłaźniczkami. Były to w zasadzie drzewka, ale nie w całości, a tylko ścięte czubki jodły, świerku czy sosny, zawieszane pod sufitem nad każdymi drzwiami, a także przy oknach. Ozdabiano je kolorowymi bibułkami, kwiatami, jabłkami, wstążkami. Zawieszano na nich też pieczone pierniczki i malowane na złoty lub srebrny kolor orzechy włoskie. Wyplatano także ze słomy różne ozdoby, jak np. ozdobne pająki, do których przytwierdzano maleńkie świeczki. Wierzono, że podłaźniczki mają magiczną moc i uchronią dom od chorób i nieszczęść. Wysuszonej ozdoby nigdy nie wyrzucano, pokruszone gałązki dodawano do zwierzęcej karmy lub zakopywano w polu, wierząc, że przyniesie to urodzaj.

5.Jeszcze w okresie powojennym na wsiach polskich można było spotkać piękny wystrój całego domu wykonany ze słomy, kolorowych bibułek i gałązek świerku lub sosny, będący dziełem sztuki ludowej.

6.Już w VII wieku można znaleźć wzmiankę o choince, która być może jest pierwowzorem dzisiejszego drzewka.

Wzmianka taka pojawia się w życiorysie św. Bonifacego, mnicha, który nawracał ludy germańskie. Mnich, podczas mszy Bożonarodzeniowej wyciął święty pogański dąb, który upadając zniszczył wszystkie drzewa rosnące dookoła, zostawiając tylko jedną małą sosenkę.

7.Choinki stały się popularne w protestanckich Niemczech za sprawą Marcina Lutra.

Luter odciął się od katolickiej szopki bożonarodzeniowej, ustanawiając choinkę jako znak Bożego Narodzenia. Zalecał on spędzanie świąt w zaciszu domowym.

8.I tak tradycja narodziła się w Alzacji, gdzie zaczęto wstawiać ścięte drzewka do domów.

Ubierano je ozdobami z papieru i jabłek, co było nawiązaniem do rajskiego drzewa.

9.Choinka szybko rozprzestrzeniła się w protestanckich krajach Europy, a wraz z emigrantami zawędrowała za ocean.

Do Polski tradycja dotarła z Niemiec, przez Śląsk i Mazury na przełomie XVIII i XIX wieku. Przenieśli ją niemieccy protestanci.

10.Kościół katolicki początkowo sceptycznie podchodził do tego nowego zwyczaju, ale z czasem zaakceptował go i nadał mu nowe znaczenie.

Drzewko stało się odpowiednikiem biblijnego rajskiego „drzewa wiadomości dobra i zła”, dlatego umieszczano na nim małe czerwone jabłuszka przypominające o grzechu pierworodnym.

11.Choinkę można było ubierać tylko w Wigilię, w dniu, kiedy Kościół wspominał Adama i Ewę.

Było to też nawiązanie do grzechu i upadku człowieka.

12.Połączono też choinkę z szopką, dzięki czemu tradycja katolicka i ewangelicka splotły się ze sobą.

W Kościele wschodnim, zwłaszcza w kręgu słowiańskim, przyjęto choinkę jako znak Narodzenia Chrystusa, a gałęzie świerku są zwykle tłem ikony przedstawiającej Narodzenie Pańskie, która jest odpowiednikiem katolickiej szopki.

13.W Polsce zwyczaj ubierania choinki rozpowszechnił się początkowo wśród szlachty, inteligencji i mieszczan.

Wieś długo pielęgnowała swoje dawne zwyczaje, swoją własną ciekawą kulturę, ale w końcu też połączono tradycję podłaźników z drzewkiem choinkowym. Choinkę zaczęto ozdabiać wyrobami ze słomy, kolorowej bibułki, złoconymi i srebrzonymi orzechami, wypiekanymi ciasteczkami, cukierkami, kolorowymi papierowymi łańcuchami. Przyczepiano też do gałązek kolorowe świeczki.

14.Na polskiej choince musiała znaleźć się gwiazda, papierowe aniołki i kolorowe łańcuchy.

W czasach niewoli łańcuchy symbolizowały zniewolenie kraju.

15.Każda z ozdób pojawiających się na choince miała swoje znaczenie.

Jabłko nawiązywało do rajskiego owocu, dzwoneczki symbolizowały dobre nowiny, aniołki – opiekę bożą, łańcuchy – zniewolenie grzechem, a z drugiej strony wierzono, że cementują one więzy rodzinne. Najważniejsza jednak na polskiej choince była gwiazda betlejemska, którą umieszczało się na wierzchołku drzewka. Była ona symbolem światła, które prowadziło do domów zbłąkanych wędrowców, wskazując im właściwą drogę.

16.Ważne było także oświetlenie choinki.

W chrześcijańskiej symbolice religijnej światło to Chrystus czyli światło dla pogan. Wierzenia ludowe natomiast zakładały, że  światło choinkowe broniło dostępu złym mocom do domu i odwracało nieżyczliwe spojrzenia ludzi.

17.Te stare zwyczaje ludowe wyparła komercja, dziś już nawet nie wszystkie choinki są naturalne.

Ozdób już prawie nikt nie wykonuje samodzielnie bo zastąpiły je produkowane masowo świecidełka.

18.Choinki dekoruje się teraz wymyślnymi bombkami, które niekiedy stanowią arcydzieła sztuki.

Bombki są wydmuchiwane z cienkiego szkła. Często są ręcznie malowane i posrebrzane od wewnątrz. Początki produkcji bombek datuje się na 1847 rok, a pierwsze zostały wykonane w Lauscha w Niemczech przez Hansa Greinera. Legenda mówi, że rozpoczął on tworzenie szklanych wydmuszek, ponieważ nie stać go było na kupno tradycyjnych wówczas ozdób.

19.W Polsce pierwsze bombki choinkowe pojawiły się w XIX wieku.

Produkowano je ze szkła dmuchanego. Początkowo były to proste formy jak owoce, orzechy, później wzornictwo wzbogacono o przedmioty codziennego użytku: buciki, parasolki, postaci zwierząt, instrumenty muzyczne.

20.Początkowo bombki sprowadzano do Polski z zagranicy, a głównie z Norymbergi, która była ich prawdziwym zagłębiem. Ozdoby z Norymbergi były w Polsce bardzo popularne.

Obecnie Polska jest potentatem w produkcji ręcznie robionych bombek. Prawie cała produkcja trafia na eksport, głównie do USA, ale także do Japonii, Kanady, Wielkiej Brytanii, Francji, Rosji, Skandynawii, Austrii i in.

21.W wigilijny wieczór pod choinką umieszcza się prezenty, które w zależności od regionu przynosi Święty Mikołaj, Gwiazdka, Dzieciątko Jezus lub Gwiazdor.

Jest to raczej polska tradycja, bo w innych krajach, jeśli już są prezenty, to wręcza się je w Boże Narodzenie.

22.Pierwsza choinka na Placu św. Piotra w Watykanie pojawiła się na Boże Narodzenie 1982 roku, w czwartym roku pontyfikatu Jana Pawła II.

W Watykanie nie było takiej jak w Polsce tradycji Wigilii Bożego Narodzenia i choinki. Jan Paweł II wprowadzając tradycję choinki na Placu św. Piotra podkreślał, że jest ona symbolem drzewa życia, tego, o którym mowa w Księdze Rodzaju, a ponieważ udekorowana jest lampkami, jest symbolem życia i światła. Choinka jednoczy ludzi bez względu na wiek. Pojawienie się choinki na Placu św. Piotra i w pałacu Ojca Świętego w Watykanie spowodowało reakcję lawinową.

W wielu włoskich domach pokazały się piękne świąteczne drzewka, a na ulicach i placach miejskich choinki zastąpiły inne świąteczne dekoracje.

przygotowała Ewa Hatłas

 

Literacka Nagroda Nobla 2020 / Nike 2020

Rok 2020 rokiem Leopolda Tyrmanda

Wystawa „Regionalia w bibliotece PZ nr 2 w Oświęcimiu – „Ziemia Oświęcimska”.

Biblioteka szkolna zaprasza wszystkich uczniów naszej szkoły do zapoznania się z wystawą „Regionalia w bibliotece PZ nr 2 w Oświęcimiu „Ziemia Oświęcimska”.

Wystawa dostępna jest w czytelni szkolnej w godzinach 9.00 – 14.00.

Zapraszamy A.D.

Wieczerza Wigilijna  – tradycje ludowe

 

 

 

 

 

 

 

 

WESOŁYCH ŚWIĄT !!! 🙂 A.D.

Nagroda Literacka NIKE 2019

Literacka Nagroda Nobla 2018 i 2019

 

 

 

 

 

Narodowe Czytanie 2019

 

 

 

 

A.D.

 

 

Rok 2019 Rokiem  Gustawa Herlinga-Grudzińskiego


 

 

 

 

 

 

 

A.D.

Wesołych Świąt  !!!

A.D.

Rok 2018 został ustanowiony Rokiem  Zbigniewa Herberta. 

29 października mija 94 rocznica urodzin Zbigniewa Herberta. Sejm RP ogłosił rok 2018 Rokiem Zbigniewa Herberta, jednego z najświetniejszych poetów polskich drugiej połowy XX wieku.

Zbigniew Herbert pozostawił po sobie dziewięć tomów poezji, poczynając od debiutanckiej Struny światła z roku 1956, kończąc na wydanym kilka miesięcy przed śmierciąEpilogu burzy z reprodukcją słynnego obrazu Giorgione’aBurza na okładce. Kiedy umierał, nad Warszawą przetaczała się nawałnica z potężnymi wyładowaniami atmosferycznymi. Dla wielbicieli Jego talentu, których miał mnóstwo w każdym pokoleniu, było w tym – i jest do dzisiaj – coś symbolicznego, metaforycznego i niewysłowionego.

A.D.

„Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego – lekturą Narodowego Czytania 2018 

W 2018 roku, w którym obchodzimy 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości będziemy czytali o odradzającej się i odrodzonej Polsce – zapowiedział Prezydent Andrzej Duda, który wraz z Pierwszą Damą ogłosił lekturę Narodowego Czytania. Jest nią „Przedwiośnie”.

W bibliotecznej gablocie – wszystko co należy wiedzieć o „Przedwiośniu” Stefana Żeromskiego. Zapraszamy 🙂

 

Nasze nowe gazetki okolicznościowe :

W naszej ściennej gazetce – historia powstania Konstytucji 3-Maja.
Zapraszamy do przeczytania 🙂

All-focus

W naszej gazetce –  ciekawe informacje dotyczące „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego.

Wesele Stanisława Wyspiańskiego zostało lekturą na Narodowe Czytanie 2017 – ogłosił prezydent Andrzej Duda podczas uroczystości z okazji Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego.

hdr

Od dzisiaj na naszej gazetce –

„72. rocznica wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau”.

hdr

Proponujemy zapoznanie się ze zwyczajami i obyczajami bożonarodzeniowymi w innych krajach. Wesołych Świąt !!!

IMG_20170113_142236

Zapraszamy do zapoznania się z nową gazetką z okazji Święta Niepodległości 11 Listopada.

gazetka-11-listopada

Zapraszamy do zapoznania się z nowa gazetką przybliżającą laureatów Nagrody Nike 2016 oraz Literackiej Nagrody Nobla 2016.

Bob Dylan laureatem literackiej nagrody Nobla

Amerykański piosenkarz, kompozytor, autor tekstów, pisarz i poeta został wyróżniony przez Szwedzką Akademię za „tworzenie nowych form poetyckiej ekspresji w ramach wielkiej tradycji amerykańskiej pieśni”.

Bob Dylan urodził się jako Robert Allen Zimmerman 24 maja 1941 roku w Duluth w stanie Minnesota.

Będąc jeszcze dzieckiem nauczył się grać na gitarze i harmonijce ustnej, a w szkole średniej założył swój pierwszy zespół. Kształcił się na University of Minnesota, jednak studiów nie ukończył.

Dużo koncertował, w 1961 roku otwierał występy legendy bluesa Johna Lee Hookera. Debiutancką płytę wydał w marcu 1962 roku. Wypełniły ją standardy bluesowe i folkowe oraz kompozycje autorskie.

Kolejne utwory Dylana znalazły się na albumie „The Times They Are a-Changin” (1964). Teksty inspirowane były poezją Arthura Rimbauda i Johna Keatsa. Wtedy też Dylan zaczął dodawać do swoich kompozycji elementy bluesa i rhythm and bluesa.

Następna płyta została zatytułowana „Another Side of Bob Dylan”. W 1965 roku napisał piosenkę „Mr. Tambourine Man”, która jest jednym z najbardziej znanych utworów muzyka. Wykonywał go między innymi zespół The Byrds.

W 1965 roku piosenka artysty „Like a Rolling Stone” znalazła się na drugim miejscu listy przebojów. Do wiosny 1966 roku muzyk miał na koncie ponad 10 mln sprzedanych płyt.

W 1970 roku Dylan napisał muzykę do filmu Sama Peckinpaha „Pat Garrett and Billy the Kid”. Na ścieżce dźwiękowej znalazła się piosenka „Knockin’ on Heaven’s Door”, jeden z największych jego przebojów.

Dylan występował też w zespole Traveling Wilburys, obok George’a Harrisona, Jeffa Lynne’a, Toma Petty’ego, Roy’a Orbisona. Nagrał z nim dwie płyty, z których większym powodzeniem cieszyła się „Traveling Wilburys Vol. 1”.

W latach 90. artysta wiele koncertował i wydawał kolejne albumy. Najważniejszy z nich to „Time Out of Mind”, który przyniósł mu trzy nagrody Grammy.

Dylan zajmuje się również rysunkiem. W 1994 roku opublikował serię szkiców węglem i ołówkiem „Drawn Blank”. Jest też autorem cykli „The Brazil Series”, „The Asia Series i 30 kolaży „Revisionist Art”. W 2013 roku National Portrait Gallery w Londynie pokazała 13 pastelowych portretów jego autorstwa.

Nagroda NIKE 2016 dla Bronki Nowickiej

Tegoroczną laureatką Nagrody Nike została Bronka Nowicka. Za najlepszą książkę roku jury uznało jej „Nakarmić kamień”. Finałowa gala 20. edycji najważniejszego literackiego wyróżnienia w Polsce odbyła się w niedzielę, 2 października br. w Warszawie. 

To książka, która po lekturze bardzo długo w nas zostaje – mówił w laudacji na cześć Bronki Nowickiej przewodniczący jury Nagrody Literackiej Nike Tomasz Fiałkowski.

Jury Nagrody Nike doceniło książkę Bronki Nowickiej „Nakarmić kamień”, wydaną przez Biuro Literackie – niezwykły zbiór czterdziestu jeden krótkich poetyckich opowieści. „Nakarmić kamień” to portrety rzeczy i ludzi, wypełnione szacunkiem zarówno wobec tego, co żywe, jak i nieożywione, gdzie każdy człowiek oraz każdy przedmiot skrywa w sobie szereg emocji i wspomnień, gdzie kwestionuje się i podważa zastałe hierarchie.

Nie pragnę, żeby martwe rzeczy były żywe. Chciałabym, żeby żywi ludzi byli mniej martwi. O tym jest dla mnie ta książka – mówiła o nagrodzonym dziele autorka. Bronka Nowicka urodziła się w 1974 roku. Jej pola inspiracji i twórczości to intermedia, język i obraz w ruchu. Jest reżyserką i scenarzystką, absolwentką łódzkiej Filmówki i ASP w Krakowie.

O tym, kto zostanie laureatem tegorocznej Nagrody Nike, zadecydowało jury w dniu jej wręczenia – w niedzielę, 2 października br. Zwyciężczyni otrzymała 100 tys. zł i statuetkę. Fundatorami nagrody są „Gazeta Wyborcza” i Fundacja Agory.

W jury tegorocznej edycji Nike zasiadali: Piotr Bratkowski, Tomasz Fiałkowski (przewodniczący), Irena Grudzińska-Gross, Rafał Marszałek, Stanisław Obirek, Maria Anna Potocka, Paweł Rodak, Andrzej Werner, Maria Zmarz-Koczanowicz.

All-focus

Zapraszamy do zapoznania się z naszą gazetką i wystawką przybliżającą biografię i twórczość Henryka Sienkiewicza jako Patrona Roku 2016.

wystawka-sienkiewicz

gazetka-sienkiewicz

 

 

Comments are closed.